جزيره فناوري اطلاعات

لينوكس توزيع CentOS يكي از محبوب ترين توزيع هاي لينوكس امروزي است ، CentOS مخفف كلمه هاي Community ENTerprise Operating System است. هسته اصلي لينوكس CentOS از سيستم عامل Red Hat Enterprise Linux يا RHEL گرفته شده است و به همين دليل اين سيستم عامل كاملا با RHEL سازگاري دارد. طبيعتا با توجه به اينكه در مقاله قبلي در انجمن تخصصي فناوري اطلاعات ايران در خصوص توزيع RHEL و اينكه از Fedora گرفته شده است ، مي توان نتيجه گرفت كه در نهايت CentOS نيز از Fedora گرفته شده است.

برخلاف RHEL كه تجاري و پولي است ، CentOS يك توزيع رايگان از لينوكس مي باشد. CentOS توسط Community ها پشتيباني مي شود و اين يعني اينكه شما به جاي اينكه انتظار پشتيباني حرفه اي و پرداخت هزينه هاي پشتيباني خدمات به شركت توليد كننده پرداخت كنيد ، تنها كافيست كمك ها و پشتيباني خود را از اين Community هاي عمومي تامين كنيد و هيچگونه هزينه اي نياز نيست پرداخت كنيد.

سالها به عنوان يك پروژه و يك سيستم عامل مستقل معرفي مي شد تا اينكه در سال 2014 پروژه CentOS رسما به شركت Red Hat پيوست. نسخه هايي كه از CentOS به بازار ارائه مي شوند در واقع نسخه Mirror از نسخه هايي است كه در Red Hat Enterprise Linux معرفي مي شوند. يعني هر بار كه نسخه جديدي از Red Hat Enterprise Linux منتشر شود ، مدتي بعد نسخه اي مشابه آن به عنوان CentOS معرفي مي شود.

معمولا بعد از معرفي شدن هر نسخه از RHEL بعد از حدود چند هفته يا حداكثر چند ماه نسخه جديد CentOS نيز معرفي مي شود. اين مدت زمان به دليل اين است كه گروه CentOS بايد زمان بگذارند و ساختار برندينگ Red Hat را از روي RHEL حذف كنند و تقريبا همه چيز را از روي سورس كدهاي RHEL مجددا بسازند. با تركيب شدن يك تيم پشتيباني خوب و غني در Community هاي CentOS و همچنين مستندات كامل اين سيستم عامل ، CentOS تبديل به يك محصول عالي براي استفاده در تجارت ها ، سازمان ها ، مدارس و دانشگاه ها و ساير مواردي مي باشد كه نيازمند يك لينوكس قابل اتكا براي سرورها و دسكتاپ هاي خود هستند. با انتخاب كردن CentOS ديگر نيازي به پرداخت هزينه هاي زياد براي خريد محصولات Enterprise نخواهد بود.

اما بيشتر سازمان هايي كه از CentOS استفاده مي كنند ، از اين سيستم عامل در كنار سيستم عامل Red Hat Enterprise Linux استفاده مي كنند و با توجه به پشتيباني كه از شركت Red Hat دريافت مي كنند مي توانند در صورت بروز مشكل سيستم عامل هاي CentOS خودشان را نيز رفع اشكال كنند.در چنين سازمان هايي از RHEL به عنوان سرور اصلي در سازمان استفاده مي شود و از CentOS به عنوان سيستم عاملي براي سرورهاي نه چندان حساس استفاده مي شود ، يا از CentOS به عنوان يك سرور Redundant و Backup استفاده مي كنند. اين موضوع باعث مي شود كه ديگر سازمان ها نيازي به استخدام چندين مدير سيستم نداشته باشند و با استخدام يك مدير سيستم مسلط به RHEL كار مديريت CentOS هاي سازمان را هم به يكباره انجام مي دهند و اين از نظر هزينه هاي مالي كاملا به سود سازمان است .

در خصوص لينوكس توزيع Debian هم قبلا در انجمن تخصصي فناوري اطلاعات ايران صحبت كرده ايم ، همانطور كه مي دانيد توزيع Debian محبوب ترين توزيع در ميان لينوكس هاي دنيا است ، جالب اينجاست بدانيد كه در جولاي سال 2010 براي اولين بار توزيع CentOS به عنوان محبوب ترين توزيع در ميان توزيع هاي مورد استفاده به عنوان Web Server انتخاب شد كه در آن زمان بيش از 30 درصد وب سرورهاي دنيا از اين سيستم عامل استفاده مي كردند ، هر چند كه در ژانويه 2012 اين عنوان و جايگاه مجددا به توزيع Debian اختصاص يافت اما در نوع خودش جالب بود.

CentOS يكي از محبوب ترين توزيع هاي لينوكس براي استفاده در سرويس هاي هاستينگ وب اينترنتي است. با توجه به هماهنگ بودن و سازگاري كامل CentOS و RHEL اين سيستم عامل با اكثر نرم افزارهاي دنيا سازگاري كامل دارد ، بيشتر كنترل پنل هاي هاستينگ امروزي از سيستم عامل CentOS به عنوان توزيع لينوكس شماره يك خودشان استفاده مي كنند.

از لحاظ معماري فني توزيع CentOS لينوكس از معماري هاي x86 ، x64 و i386 پشتيباني مي كند ، امروزه حتي از CentOS از PowerPC نيز پشتيباني مي كند. قبل از اينكه اسم CentOS بر روي اين محصول گذاشته شود آن را به عنوان cAos Linux مي شناختيم . در ژوئن 2006 شخصي به نام David Parsley كه برنامه نويس اصلي سيستم عامل Tao Linux كه يكي از Clone هاي اصلي RHEL بود اعلام كرد كه Tao Linux ديگر بازنشسته شده است و شروع به توسعه و برنامه نويسي سيستم عامل CentOS كرد.

كاربران Tao Linux براحتي بعد از ارائه شدن نسخه CentOS با استفاده از بروز رساني YUM خود را به CentOS بروز رساني كردند. جالب اينجاست بدانيد كه دامين اينترنتي CentOS.org كه بزرگترين Community اين سيستم عامل است توسط فردي به نام Lance Davis قبلا ثبت شده بود و بعدها طي يك قرارداد ، تيم مديريتي CentOS اي دامين را از Davis خريداري كردند. CentOS از دسكتاپ هاي KDE و GNOME پشتيباني مي كند و از اين سيستم عامل هم به عنوان سرور و هم به عنوان Workstation مي توان استفاده كرد.

البته به اين نكته نيز توجه كنيد كه با توجه به اينكه اين سيستم عامل از RHEL گرفته شده است ، افرادي كه در Community ها به سئوالات و مشكلات پاسخ مي دهند معمولا از مهندسين نرم افزار حرفه اي هستند كه براي شركت Red Hat كار مي كنند ، البته در كنار اين افراد مديران سيستم و علاقه مندان به سيستم عامل هاي لينوكس در سراسر دنيا را نيز اضافه كنيد تا متوجه شويد كه چه اندازه پشتيباني از سيستم عامل CentOS در دنيا به تمام معنا انجام مي شود.